Częstoskurcz nadkomorowy (SVT)

Częstoskurcz nadkomorowy to nieprawidłowy rytm serca o częstości ponad 100/min. Częstoskurcz nadkomorowy powstaje na skutek zaburzenia „elektrycznych mechanizmów” w przedsionkach serca i w części układu bodźco-przewodzącego powyżej pęczka Hisa lub na skutek obecności tzw. drogi dodatkowej. Częstoskurcz nadkomorowy może występować u osób bez żadnej choroby lub na skutek m.in. nadciśnienia tętniczego, wad serca, choroby niedokrwiennej serca, zapalenia serca, nadczynności tarczycy, infekcji, chorób płuc, toksyn (w tym alkoholu), leków, zaburzeń elektrolitowych, napięcia układu nerwowego. Częstoskurcz nadkomorowy może mieć tło wrodzone (zespół WPW).

Częstoskurcz nadkomorowy występuje u około 0,3% dorosłych ludzi. Wyróżnia się trzy postacie częstoskurczu nadkomorowego:
- nawrotny częstoskurcz węzłowy, który występuje zwłaszcza u młodych kobiet bez choroby serca. Jest on wynikiem szczególnych właściwości tzw. węzła przedsionkowo-komorowego („stacja pośrednia” przekazywania impulsów z przedsionków do komór), które powodują „zapętlenie” się impulsu elektrycznego w obrębie tego węzła.
- częstoskurcz przedsionkowy – tu często przyczyną jest uszkodzenie serca lub płuc.
- częstoskurcz przedsionkowo-komorowy – obserwowany jest u chorych z zespołem WPW.

Częstoskurcz nadkomorowy może wystąpić jako pojedynczy epizod (zwłaszcza jeśli był skutkiem przejściowego zaburzenia), jednak zwykle obserwuje się nawroty. Częstoskurcz nadkomorowy może być napadowy lub ustawiczny (>50% czasu doby). Objawy i następstwa zależą o częstości pracy serca, czasu trwania częstoskurczu oraz stanu serca. Krótkie epizody częstoskurczu nadkomorowego bywają bezobjawowe. Częstoskurcz nadkomorowy powoduje uczucie szybkiej, silnej, regularnej czynności serca, osłabienie, zmęczenie, zawroty głowy, omdlenia, niepokój i inne. Ustawiczny częstoskurcz nadkomorowy może prowadzić do rozwoju niewydolności serca.

Częstoskurcz nadkomorowy rozpoznaje się w zapisie EKG. W przypadkach, gdy występuje rzadko i trwa krótko potrzebny jest długotrwały zapis - np Holter EKG. Częstoskurcz nadkomorowy wymaga oceny przyczyny leżącej u jego podłoża. Dlatego należy wykonać dodatkowe badania w celu oceny stanu serca i płuc (ciśnienie tętnicze, ECHO serca, RTG klatki piersiowej), badania krwi, a w przypadku podejrzenia choroby niedokrwiennej serca należy rozważyć test wysiłkowy i koronarografię. W niektórych przypadkach do rozpoznania częstoskurczu nadkomorowego jak i jego przyczyny będzie potrzebne badanie elektrofizjologiczne.

Postępowanie lecznicze zależy formy częstoskurczu nadkomorowego, stanu serca i od nasilenia objawów klinicznych. Jeśli jest konkretna, usuwalna przyczyna tej arytmii, należy się nią odpowiednio zająć. Częstoskurcz nadkomorowy można często przerwać manewrami zwiększającymi napięcie nerwu błędnego tj próba Valsalvy (skurcz przepony przy zamkniętej głośni – czynność analogiczna jak przy parciu na stolec) czy zanurzenie twarzy w zimnej wodzie, lekarz może także wykonać masaż zatoki szyjnej (u osób bez nasilonej miażdżycy tych tętnic). Częstoskurcz nadkomorowy można także przerwać lekami antyarytmicznymi i kardiowersją elektryczną. Leczenie długofalowe obejmuje farmakoterapię, rewaskularyzację mięśnia serca (angioplastyka wieńcowa, by-passy), korekcję wady serca, czy ablację RF.

· Częstoskurcz nadkomorowy? kliknij tutaj aby znaleźć kardiologa 


Piotr Bręborowicz, 2008-12-26
aktualizacja: 2010-11-27