Bradykardia czyli zwolniony rytm serca.

Co to jest bradykardia?

Bradykardia to termin określający zwolnienie pracy serca u dorosłych poniżej 50-60/minutę. Fizjologicznie bradykardia występuje w czasie snu, kiedy czynność serca może spadać nawet poniżej 40 uderzeń na minutę. Podobnie, bradykardia obserwowana jest u sportowców i jest to prawidłowe, o ile nie powoduje ona objawów.

Bradykardia ma różne przyczyny. Bradykardia związana jest z zaburzeniem funkcji lub uszkodzeniem naturalnego rozrusznika, czyli węzła zatokowego (choroba węzła zatokowego), lub zaburzeniami przewodzenia elektrycznych impulsów w sercu (bloki serca). Bradykardia powodowana jest przez chorobę niedokrwienną serca, pojawia się w przebiegu wad serca, czy kardiomiopatii. Bradykardia może być także efektem nadmiernego wpływu układu nerwowego, skutkiem stosowanych leków, narkotyków i toksyn. Bradykardia pojawia się także w zaburzeniach ogólnoustrojowych tj. zaburzenia elektrolitowe, niedoczynność tarczycy czy choroby tkanki łącznej (reumatyczne).

Bradykardia może występować stale jak i napadowo, może ustępować w czasie wysiłku. Bradykardia może być bezobjawowa lub powodować „mroczki przed oczami”, uczucie zawrotów głowy do omdlenia i zgonu włącznie. Bradykardia może także wywoływać objawy niewydolności serca i nietolerancji wysiłku, kołatania serca.

Bradykardia – diagnostyka

Jeśli bradykardia występuje stale, lub często stwierdza się ją w zwykłym, spoczynkowym zapisie EKG. Jeśli bradykardia występuje rzadziej, zwłaszcza gdy jest napadowa wymagany jest Holter EKG, a w niektórych przypadkach Holter długoterminowy, zewnętrzne i wszczepiane rejestratory zdarzeń. Test wysiłkowy może być pomocny w ocenie czy bradykardia ustępuje w czasie wysiłku. Echo serca, jak i koronarografia są pomocne w poszukiwaniu odpowiedzi czy bradykardia ma przyczynę „anatomiczną”. W niektórych przypadkach wykonuje się badanie elektrofizjologiczne aby ocenić stan poszczególnych części układu przewodzącego serca.

Bradykardia – postępowanie

Najpierw należy określić przyczynę, na skutek, której wystąpiła bradykardia. Jeżeli możliwe jest trwałe jej usunięcie, bradykardia może ustąpić. Bradykardia nierzadko wywołana jest przez leki, więc jeśli nie są one niezbędnie konieczne należy je odstawić lub zamienić na inne.  Kolejnym ważnym krokiem jest określenie czy bradykardia jest objawowa i jakie niesie zagrożenie dla chorego. W przypadku gdy bradykardia jest objawowa i nie można usunąć jej przyczyny w większości przypadków wszczepia się rozrusznik serca na stałe.

· Bradykardia? kliknij tutaj aby znaleźć kardiologa 


Piotr Bręborowicz, 2009  02.15
aktualizacja: 2010-11-27